Terdapat pelbagai aspek dalam kemahiran tatabahasa yang akan
kita pelajari. Sekarang kita akan memahami sistem bahasa yang terdapat dalam
kertas soalan SPM. Dalam Kertas Bahasa Melayu SPM, aspek sistem bahasa akan diuji
dalam soalan nombor 3. Secara keseluruhan, soalan tatabahasa adalah seperti
berikut :
Soalan 3 : Pengetahuan Bahasa dan Kemahiran Tatabahasa
Soalan 3 (a) : Membina ayat daripada enam perkataan yang
dikemukakan
Soalan 3 (b) : Menukarkan ayat, menyambungkan ayat,
memisahkan ayat,
Soalan 3 (c) : Mengenal pasti kesalahan ejaan dan imbuhan
Soalan 3 (d) : Mengenal pasti kesalahan kata atau istilah
dan kesalahan
bahasa
Soalan 3 (e) : Peribahasa
Membina ayat
Soalan bahagian ini merangkumi ;
Kata dasar dan kata terbitan
Kata banyak makna
Kata yang hampir sama makna
Kata nama
Kata kerja
Kata adjektif
Kata ganda
Kata tugas
Kata terbitan/pasangan kata terbitan
Pasangan kata homograf
Pasangan kata dasar dan kata ganda seluruh
Pasangan kata ganda dan kata majmuk
Pasangan kata dasar dan kata ganda berimbuhan
Pasangan kata ganda seluruh dan kata terbitan
Pasangan kata dasar dan kata majmuk
Pasangan kata homofon
Kata pinjaman bahasa Melayu
Kata tunggal
Kata terbitan
Kata majmuk
Teknik menjawab soalan membina ayat.
Baca dan fahami arahan soalan yang diberikan.
Setiap ayat yang dibina akan diberikan sebanyak 1 markah
sahaja.
Jika murid melakukan kesalahan bahasa dari segi tatabahasa,
1/2markah akan ditolak.
Tidak perlu membina ayat yang meleret atau terlalu panjang
tetapi ayat yang dibina mestilah ayat yang matang, yang sesuai dengan tahap
murid tingkatan 5 (memadai 8 - 12 perkataan sahaja).
Ayat yang dibina tidak dijadikan kata nama khas, kata majmuk
atau peribahasa.
Murid haruslah menguasai jenis kata, pola ayat, jenis ayat,
ragam ayat dan binaan ayat.
Perhatikan contoh binaan ayat di bawah :
Nizam menaikkan
bendera ketika lagu negaraku dinyanyikan. (Ayat Gramatis)
Nizam menaiki bendera
ketika lagu negaraku dinyanyikan.(Ayat Tidak Gramatis)
Ayat (2) , betul dari segi tatabahasa tetapi tidak betul
dari segi maknanya.
Ayat ini dikatakan tidak gramatis kerana perbuatan Nizam
menaiki bendera tidak logik.
Menukarkan ayat, menyambungkan ayat, memisahkan ayat, atau
menganalisis ayat
Menukarkan ayat
(a) Cakap ajuk cakap pindah /cakap pindah cakap ajuk
Jangan prosakan petikan.
Jangan gunakan bahasa basahan/pasar/dialek.
Jangan buat laporan.
Tuliskan jawapan dalam satu perenggan sahaja.
Jangan gunakan sinkof seperti dah, dan lain-lain.
Patuhi 4 proses:
Penghilangan - Tanda baca seperti pembuka dan penutup
pengikat kata ("…."), tanda tanya (?) atau tanda seru (!)
dihilangkan.
Penambahan – Anda perlu memberi imbuhan pada kata yang
sesuai atau menambah kata-kata tertentu (asalkan tidak mengubah maksud asal)
supaya susunan lebih lengkap dan gramatis.
Penukaran – Tukarkan kata ganti nama diri, masa dan tempat
kepada bentuk yang sesuai.
Penggantian – Kata seru hendaklah diubah kepada maksudnya.
Markah diberi secara impression dengan penekanan pada maksud
dan jalinan ayat; jumlah dan susunan isi; kesesuaian perkataan dan teknik
pemindahan bahasa.
Kelemahan yang sering dilakukan oleh pelajar ialah lemah
dalam tatabahasa., menyalin bulat-bulat dialog dengan membuang tanda baca, dan
isi yang tidak cukup.
Bagi aspek menukarkan dialog kepada cakap ajuk, proses
penukaran adalah sebaliknya dengan menepati piawai cakap ajuk.
(b) Ayat susunan biasa / ayat songsang
Ayat susunan biasa ialah ayat yang subjeknya didahulukan
daripada predikat.
Ayat songsang ialah ayat yang predikat atau sebahagian
daripada unsur predikat dikedepankan.
(c) Ayat aktif / ayat pasif
Ayat aktif ialah ayat yang meletakkan subjek atau pelakunya
pada awal ayat.
Penanda bagi ayat aktif ialah kata kerja yang menerima
imbuhan meN....,meN....i,dan meN....kan.
Ayat pasif ialah ayat yang objek hadir pada permulaan ayat.
Penanda bagi ayat pasif ialah kata kerja yang menerima
imbuhan di....,di...i, di...kan,ter....,ber..., dan ke...an.
Bagi ayat pasif, Kata Ganti Nama Diri I dan II hadir di
hadapan kata kerja.
Menulis semula ujaran yang tidak gramatis
Kata singkatan seperti nak, ni, mau dan sebagainya mesti
ditulis dalam bentuk bahasa Melayu yang lengkap.
Kata asing seperti lu, best dan sebagainya perlu ditukar
dengan perkataan yang sesuai dalam bahasa Melayu baku.
Pastikan ayat yang digunakan sesuai sama ada ayat penyata
biasa, ayat songsang, ayat pasif, ayat gabungan dan sebagainya mengikut
struktur ujaran yang asal.
Menyambungkan ayat
Murid perlu menggabungkan ayat-ayat mengikut jumlah dalam
arahan soalan.
Murid perlu mengenal pasti kelompok idea dalam petikan.
Murid perlu menguasai kaedah penulisan dan contoh penggunaan
kata hubung yang sesuai, penanda wacana dan tanda bacaan untuk menggabungkan
ayat-ayat.
Menggunakan sistem nombor (i., ii., iii., dsb.).
Jangan tinggalkan isi penting.
Memisahkan ayat / Mencerakinkan ayat
Tentukan dahulu subjek dan predikat dalam ayat.
Kenal pasti kata hubung yang terdapat dalam ayat berkenaan
dengan menggariskan kata hubung berkenaan.
Bina ayat tunggal baharu yang mempunyai satu subjek dan satu
predikat berdasarkan stuktur asal dan mengikut susunan.
Menganalisis ayat
Murid perlu menganalisis ayat-ayat yang diberi dan
menentukan binaan subjek dan predikat ayat berkenaan.
Murid perlu mengenal pasti empat pola ayat dalam bahasa
Melayu iaitu:
1) FN + FN
2) FN + FK
3) FN + FA
4) FN + FS
Jenis-jenis ayat dalam bahasa Melayu:
Ayat Penyata
Ayat Tanya
Ayat Seruan
Ayat Perintah :-
Jenis-jenis ayat majmuk :-
Ayat majmuk gabungan
Ayat majmuk pancangan
Ayat majmuk Campuran
Mengenal pasti kesalahan ejaan dan imbuhan dan mengenal pasti kesalahan kata atau istilah dan
kesalahan bahasa.
Terdapat pelbagai kesalahan tatabahasa yang biasa dilakukan
oleh murid dan masyarakat dalam perbualan sehari-hari. Murid mesti jelas dan faham tentang punca kesalahan ejaan
atau struktur ayat yang berkenaan.
Umumnya kesalahan yang sama akan berulang. Markah yang diperuntukkan boleh dijadikan panduan mengenal
pasti bilangan kesalahan ejaan. Murid perlu menggunakan Tatabahasa Dewan sebagai rujukan
asas berhubung dengan hukum tatabahasa. Markah yang diperuntukkan boleh dijadikan panduan mengenal
pasti bilangan kesalahan dalam ayat. Murid mesti menguasai nota tentang kesalahan biasa dalam
tatabahasa, bahasa istana yang umum dan gelaran kebesaran / panggilan tokoh
dalam masyarakat.
Memberi imbuhan
- Mengenal pasti penggolongan kata dasar.
- Mengetahui konsep awalan, akhiran dan apitan dan makna perkataan yang diimbuhkan.
- Markah yang diperuntukkan boleh dijadikan panduan .
- Mengenal pasti bilangan kata dasar yang terlibat dalam ayat.
- Mengenal pasti perkataan tertinggal dalam ayat.
- Mengenal pasti golongan perkataan.
- Markah yang diperuntukkan boleh dijadikan panduan mengenal pasti bilangan perkataan yang perlu ditambah dalam ayat.
- Murid perlu menguasai maksud peribahasa.(termasuk simpulan bahasa, perbidalan, perumpamaan, pepatah,bidalan,perbilangan dan kata hikmat.)
- Murid perlu mengaplikasi penggunaan peribahasa dalam ayat yang gramatis.
- Murid perlu menguasai peribahasa yang ada dalam buku teks.
Bentuk soalan yang dikemukakan lazimnya mementingkan
penggunaan/aplikasi peribahasa iaitu:
- Membina ayat berdasarkan peribahasa
- Menyatakan maksud peribahasa
- Menyatakan peribahasa berdasarkan maksud
- Menyatakan peribahasa berdasarkan ayat
- Menyatakan peribahasa berdasarkan petikan ( situasi )
- Menyatakan peribahasa berdasarkan petikan perbualan
- Menyatakan peribahasa yang sama maksud
- Melengkapkan tempat kosong dengan peribahasa yang sesuai.
0 ulasan:
Catat Ulasan